-
Z językowych archaizmów: dan (gdzie, kiedy)
6.02.20216.02.2021Co oznacza zwrot „dan w”? Czy to czasownik, imiesłów? Czy to forma współcześnie odnoszona do „dan(y)”, „(po)dan(y)”? Dlaczego tyczy się to też dokumentów rodzaju żeńskiego? Czy „umowa” może być „dan”? Nie znalazłem tego zwrotu w słownikach :(
Zwroty te widoczne są:
* na dokumentach całkiem niedawnych np. „UMOWA między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czeskosłowacką w sprawie ochrony prawnej i pomocy prawnej w sprawach podatkowych. Dan w Warszawie, dnia 23 kwietnia 1925 r.”
* na nieco mniej starych dokumentach np. „Prawo wyborów dla zgromadzenia zwołać się mającego do ułożenia konstytucyi pruskiej. Dan w Poczdamie, dnia 8. Kwietnia 1848”
* a także na bardzo starych dokumentach np. w dokumencie Trojdena „Dan w Warszawie, roku Pańskiego tysiąc trzysta trzydziestego ósmego, dnia dwunastego grudnia”
Zwroty te sporadycznie pojawiają się też współcześnie na dyplomach lub tekstach stylizowanych na stare lub podkreślających patetyczność wydarzenia (np. akt Intronizacyjny Warszawskiego Króla Kurkowego. Dan w Warszawie Roku Pańskiego 2015 w niedzielę – 26. lipca”
-
Z broną w lesie
18.11.201518.11.2015W rozmowie z osobą z Białostocczyzny padł frazeologizm jak z broną w lesie. Zastanawiam się, co oznacza, skąd pochodzi i czy ma charakter regionalny, czy może po prostu nie miałem dotąd okazji go usłyszeć.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
pańska skórka9.11.20069.11.2006Zaciekawiła mnie etymologia nazwy pańska skórka. Czy znają Państwo jakieś „tropy”?
Serdecznie pozdrawiam
jt
-
Kreślę się z poważaniem30.06.200530.06.2005Można użyć kreślę się z poważaniem. Czy poprawnie będzie kreślę się z pozdrowieniami lub kreślę się, pozdrawiając? Jeśli nie, to jak to sformułować?
-
Nie śpieszy mi się nie cieszyć z chwil lepkich w suche łzy 30.05.201830.05.2018Witam, czy takie zdanie jest poprawne językowo?
Nie śpieszy mi się nie cieszyć z chwil lepkich w suche łzy.
-
problemy ze słownikiem i z własnym pytaniem11.03.200511.03.2005Co poradnia sądzi o następującej kwestii: Nowy słownik poprawnej polszczyzny, który przestrzega przed umieszczaniem zaimka zwrotnego się na końcu zdania, w bloku z nazwami geograficznymi często podaje informację: „nazw mieszkańców nie tworzy SIĘ”.
PS: A oprócz tego problem ortograficzny dotyczący mojego pytania: czy powinien się tam pojawić, a jeżeli tak, to w którym miejscu, znak zapytania? Zamiast kropki na końcu czy może dwukropka?
-
Zasada konwencjonalna w pisowni spójników z cząstką -by
10.01.202410.01.2024Szanowni Państwo, mam kolejne pytanie. Za poprzednie odpowiedzi bardzo dziękuję. Proszę mi powiedzieć, czy nie można byłoby zamienić pisowni łącznej boby, toby itd. na zapis rozłączny? To boby, toby wygląda dziwacznie, wręcz śmiesznie. Rozumiem, że nie dałoby się zmienić zapisu słowa rzeka na żeka, bo jest to umotywowane historycznie, ale boby, toby nie da się chyba obronić tradycją i historią języka. Z uszanowaniem Mirek
-
pański i panin2.01.20032.01.2003Poprawnie jest powiedzieć do kobiety np. Pańska Córka czy też Pani Córka?
Czy zdanie można zacząć od słowa jeżeli, jeśli?
Z góry bardzo dziękuję za odpowiedź. -
Anioł Pański25.02.200225.02.2002durante l'Angelus
Takie wyrażenie znajduje się w książce włoskiej, którą tłumaczę. Przetłumaczyłem (unikając problemu): podczas modlitwy Anioł Pański. Ale czy Anioł Pński można odmieniać i napisać podczas Anioła Pańskiego?
Marek Przepiórka -
Anioł Pański
21.01.202121.01.2021Dzień dobry
Wiem, że tytuły modlitw piszemy kursywą. Czy dotyczy to również wyrażeń, w których nazwy te zostały użyte metaforycznie, jak np. „już biły dzwony na Anioł Pański”?